Page 10 - Lotniczy Lublin III wydanie
P. 10
Rzeczypospolitej. Zakłady Mechaniczne E. Plage & T. Laśkiewicz do 1935 r.
(tj. do upadłości zakładów) z powodzeniem produkowały zarówno samoloty
licencyjne Ansaldo A-1 Balilla, Ansaldo A-300, kolejne wersje Potezów XV-
XXV i Fokkerów, jak i rodzime konstrukcje własnego biura konstrukcyjnego
kierowanego przez wybitnego konstruktora lotniczego Jerzego Stanisława
Rudlickiego pod nazwą Lublin, tzw. „Erki” . Kolejne wersje tej konstrukcji ( R-
VIII, R-XIV, R-XIII, R-XX) były produkowane i dostarczone polskiemu
lotnictwu w ilości ponad 300 samolotów
Należy jednak pamiętać, że produkcja płatowców i silników wymagała
ciągłych prac modernizacyjnych i inwestycyjnych zakładów, co powodowało
konieczność łożenia dużych nakładów finansowych. Kryzys ekonomiczny na
przełomie lat 20. i 30., cofnięcie przez wojsko zamówienia na dostawę
samolotów dla lotnictwa wojskowego zmusiło Zakłady Mechaniczne do
zmiany profilu produkcji. Uruchomiono produkcję nadwozi samochodowych
na importowanych podwoziach (min. Cord, Buick, Auburn, Somua Ursus) .
1
Nie były to ilości umożliwiające rentowne funkcjonowanie Zakładów
i ostatecznie kłopoty finansowe doprowadziły do upadłości Zakładów
Mechanicznych E. Plage & T. Laśkiewicz.
W lotnictwie wojskowym pozostało jednak, w eksploatacji ok. 300
samolotów wyprodukowanych w zakładach, które aby zachować ich ciągłą
zdolność do służby, wymagały prac remontowych i modernizacyjnych. W
tych warunkach, na bazie masy upadłościowej Zakładów Mechanicznych
powstała Lubelska Wytwórnia Samolotów, jako kontynuatorka działalności
lotniczej MZP&L. Zgodnie z europejskimi trendami przejścia z konstrukcji
drewnianych na konstrukcje metalowe płatowców, polski przemysł lotniczy, w
tym Lubelska Wytwórnia Samolotów stanęła przed nie lada wyzwaniem
stworzenia nowej konstrukcji spełniającej nowe wymogi techniczne.
Dodatkowym wyzwaniem dla konstruktorów lotniczych było opracowanie
konstrukcji lotniczych, które sprostałyby wymogom nowej koncepcji użycia
lotnictwa wojskowego . Dotychczasowe lotnictwo towarzyszące wyposażone
2
w samoloty Lublin XIII przemianowano na obserwacyjne. Przystąpiono do
opracowania i wdrożenia do produkcji nowej konstrukcji, drewniano-
metalowej, a Lubelską Wytwórnie Samolotów wskazano jako tę, która
rozpocznie ich produkcję .
3
_________________________
1 Z. Zaporowski, W latach międzywojennych 1918-1939, Lublin 700 lat dziejów miasta, Lublin
2017. ISBN 978-83-86361-56-4
2 Możliwość operowania w warunkach trudnych z lotnisk polowych (wzmocnione podwozie, listwy
skrzydłowe, możliwość składania skrzydła i holowania przez pojazdy mechaniczne.
3 W wyniku konferencji najwyższych władz wojskowych w II połowie 1936 r. nastąpiła zmiana
nazewnictwa i kwalifikacji poszczególnych typów samolotów i ich zastosowania wg koncepcji
gen. Rayskiego (M. W. Majewski Przemysł lotniczy w Lublinie 1919-1939, ZP Grupa Sp. z o.o.,
ISBN: 978-83-61529-31-6)
Stowarzyszenie Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP Oddział Lublin
4