Page 9 - Lotniczy Lublin III wydanie

Przedmowa

Wiek XIX to dla Polski wiek niewoli narodowej, wymazania z mapy
Europy, ale też próba złamania polskiego społeczeństwa. W latach 1795 –
1809 Lublin znalazł się pod zaborem austriackim, następnie na ponad sto lat
pod zaborem rosyjskim - po krótkim, trwającym pięć lat okresie wolności w
Księstwie Warszawskim (1809-18013) - aby znów znaleźć się pod okupacją
austro-węgierską w czasie Wielkiej Wojny.
Umacnianie się epoki pozytywizmu po upadku Postania Styczniowego
skutkowało dużymi zmianami w sferze społecznej i gospodarczej.
Pozostawiono na uboczu walkę zbrojną o wolność i całą siłę społeczną
skierowano na rozwój intelektualny społeczeństwa i rozwój gospodarczy.
Pomimo wielkich zniszczeń spowodowanych działaniami zbrojnymi w pows-
taniach narodowych XIX wieku oraz rabunkowej polityki zaborców,
społeczeństwo polskie podjęło trud „pracy u podstaw”, aby nadrobić wyraźne
zarysowane zacofanie gospodarcze. Program pracy u podstaw spowodował
rozwój silnej myśli pozytywistycznej dając początek idei socjalizmu i narodowej
demokracji, w której to rośli przyszli ojcowie nowoczesnego państwa polskiego
– II Rzeczypospolitej.
Region Lubelszczyzny powitał powstanie II Rzeczpospolitej, jako region
typowo rolniczy, a w związku z tym rozwinięte były też branże przemysłu
spożywczego. Korzystne położenie geograficzne regionu, linie komunikacyjne
Lublin Warszawa, Lublin – Lwów i Lublin – Kraków, przepływ myśli naukowej
i nowych technologii pomiędzy trzema ośrodkami naukowymi Lwów, Kraków,
Warszawa przez Lublin, jako miasto tranzytowe, możliwość wykorzystania
tego naukowo-badawczego zaplecza, a także zasób wolnej siły roboczej,
spowodowało ożywienie przemysłowe regionu, a przede wszystkim Lublina.
Nastąpił szybki rozwój w obszarze branży metalowej, chemicznej i transpor-
towej. Lublin i województwo lubelskie objęte zostało projektem Centralnego
Okręgu Przemysłowego, co spowodowało możliwość budowania w regionie
strategicznych dla bezpieczeństwa Polski gałęzi przemysłu.
Polska armia zaczęła poszukiwać rodzimych producentów uzbrojenia, w
tym sprzętu lotniczego, aby jak najszybciej uzupełnić braki w uzbrojeniu
i wykorzystać pomoc deklarowaną przez rząd Francji. O zamówienia na
produkcję samolotów w tym czasie starały się min. się Zakłady Mechaniczne
E. Plage & T. Laśkiewicz. Doświadczenie, zaplecze inwestycyjne, dogodne
położenie i dotychczasowa produkcja Zakładów spowodowało pozytywną
decyzję komisji wojskowej o powierzeniu Zakładom Mechanicznym E. Plage &
T. Laśkiewicz produkcję licencyjnych płatowców Ansaldo A-1 oraz Ansaldo
A-300. Decyzja ta zainicjowała tworzenie przemysłu lotniczego w II
Rzeczypospolitej, a Lublin i region lubelski stał się jego kolebką w odrodzonej
Stowarzyszenie Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP Oddział Lublin
3